Οξεία ή σταδιακή απώλεια όρασης πρέπει να εκτιμάται άμεσα από Οφθαλμίατρο
Ηλικιακή εκφύλιση ωχράς κηλίδας
Η ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας (AMD) αποτελεί μία πάθηση της ωχράς κηλίδας που οδηγεί σε απώλεια της κεντρικής όρασης. Χαρακτηρίζεται από διάφορες αλλαγές όπως την παρουσία drusen αλλά και διαταραχές του μελαχρόου επιθηλίου του αμφιβληστροειδούς. Παραδοσιακά η AMD χωρίζεται σε δύο τύπους:
- AMD ξηρού τύπου (μη εξιδρωματική μορφή): είναι η πιο συχνή μορφή και χαρακτηρίζεται από ατροφία του ιστού της ωχράς κηλίδας. Σε τελικά στάδια χαρακτηρίζεται από γεωγραφική ατροφία
- AMD υγρού τύπου (εξιδρωματική μορφή): είναι λιγότερο συχνή από τη ξηρού τύπου αλλά οδηγεί σε ταχύτερη και σοβαρότερη απώλεια όρασης. Σχετίζεται με την ανάπτυξη νεοαγγεακής μεμβράνης με ή χωρίς αποκόλληση του μελαχρόου επιθηλίου του αμφιβληστροειδούς. Υπότυποί της είναι επίσης η πολυποειδική χοριοειδική αγγειοπάθεια (PCV) και η αμφιβληστροειδική αγγεωμάτωση (RAP).
Μέχρι στιγμής δυνατή είναι η αντιμετώπιση μόνο της AMD υγρού τύπου. Η αντιμετώπιση γίνεται με έγχυση αντιοαγγειογενετικών παραγόντων (anti-VEGF) στην υαλοειδική κοιλότητα. Σκοπός της θεραπείας είναι η καθυστέρηση της εξέλιξης της νόσου και η διατήρηση της όρασης του ασθενούς σε λειτουργικά επίπεδα. Για την παρακολούθηση της πάθησης είναι απαραίτητη η εξέταση με οπτική τομογραφία συνοχής (OCT) και σε αρκετές περιπτώσεις με αγγειογραφία με φλουροσκεϊνη (FFA) και ινδοκυανίνη (ICGA).
Διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια
Η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια είναι ένα είδος μικροαγγειοπάθειας που εμφανίζεται στους ασθενείς που πάσχουν από διαβήτη. Είναι πιο συχνή σε ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη τύπου Ι. Η χρόνια υπεργλυκαιμία οδηγεί σε δομικές βάβες των αγγείων του αμφιβληστροειδούς με αποτέλεσμα διαταραχή της λειτουργίας των ενδοθηλιακών κυττάρων που απαρτίζουν το έσω τοίχωμα των αγγείων.
Η θεραπεία της διαβητικής αμφιβληστροειδοπάθειας εξαρτάται από το στάδιο της και το γλυκαιμικό έλεγχο του ασθενούς. Είναι καίριας σημασίας τα επίπεδα του σακχάρου να κυμαίνονται σε φυσιολογικά επίπεδα. Σε περιπτώσεις διαβητικού οιδήματος της ωχράς κηλίδας εφαρμόζονται ενδοϋαλοειδικές εγχύσεις αντιαγγειογενετικών παραγόντων παρόμοιες με αυτές που γίνονται για την υγρού τύπου AMD. Στη θεραπευτική αντιμετώπιση ως επιλογή υπάρχει επίσης και το θερμικό laser. Σε περιπτώσεις προχωρημένης διαβητικής αμφιβληστροειδοπάθεις μπορεί να συστηθεί χειρουργική αντιμετώπιση (υαλοειδεκτομή).
Απόφραξη φλέβας αμφιβληστροειδούς
Η απόφραξη φλέβας του αμφιβληστροειδούς είναι αποτέλεσμα κυρίως αθηρωματικών ηλικιακών αλλοιώσεων που λαμβάνουν χώρα στον αμφιβληστροειδή. Στην περίπτωση που επηρεαστεί η ωχρά κηλίδα, παρατηρείται ανώδυνη απώλεια όρασης του ασθενούς.
Η απόφραξη μπορεί να είναι επίσης ισχαιμικού ή μη ισχαιμικού τύπου. Σημαντικός έιναι ο γενικός έλεγχος της υγείας ενός ασθενούς με απόφραξη φλέβας του αμφιβληστροειδούς γιατί μπορεί να είναι αποτέλεσμα συστηματικής αδιάγνωστης πάθησης. Η θεραπεία της απόφραξης φλέβας του αμφιβληστροειδούς εξαρτάται από την προσβολή της ωχράς κηλίδας. Σε περιπτώσεις οιδήματος της ωχράς κηλίδας ενίονται αντιαγγειογενετικοί παράγοντες στην ενδοϋαλοειδική κοιλότητα. Στις θεραπευτικές προσεγγίσεις συμπεριλαμβάνεται και η χρήση θερμικού laser. Η αντιμετώπιση του νεοαγγειακού γλαυκώματος εξαρτάται από την εμπειρία του ιατρού. Πρέπει να είναι επιθετική γιατί οδηγεί με ταχείς ρυθμούς σε μόνιμη απώλεια οράσεως.
Απόφραξη αρτηρίας αμφιβληστροειδους
Η απόφραξη της αρτηρίας του αμφιβληστροειδούς είναι μία επείγουσα κατάσταση που οδηγεί σε απώλεια όρασης. Όπως και στην απόφραξη φλέβας, η απόφραξη της αρτηρίας μπορεί να αφορά την κεντρική αρτηρία του αμφιβληστροειδούς (CRAO) ή κάποιο κλάδο της (BRAO). Στην πλειονότητα των περιπτώσεων οφείλεται στην παρουσία εμβόλου εντός του αυλού της αρτηρίας.
Σημαντικός είναι και σε αυτή την περίπτωση ο συνολικός έλεγχος του ασθενούς αφού μπορεί να υποκρύπτεται κάποια συστηματική αδιάγνωστη πάθηση. Δυστυχώς δεν υπάρχει κάποια θεραπεία για τη συγκεκριμένη πάθηση και η παρατεταμένη υποξεία του αμφιβληστροειδούς οδηγεί σε μόνιμη απώλεια όρασης.
